Adroddiad Comisiynydd yr Heddlu a Throsedd

De Cymru yw un o'r ardaloedd mwyaf diogel i fyw a gweithio ynddi yn y DU ond mae’r pwysau dwys ar blismona a gwasanaethau eraill yn golygu bod angen ystyried yn ofalus iawn pa lefel o dreth gyngor sydd ei hangen er mwyn cynorthwyo ein cymunedau a mynd i'r afael â bygythiadau trosedd sy'n dod i'r amlwg.

Mae Cynllun yr Heddlu a Throseddu 2023-27 y Comisiynydd yn ymwneud â diogelu ein pobl, yn enwedig pobl agored i niwed, a gweithio hyd yn oed yn agosach gyda chymunedau lleol. Cafodd y cynllun ei lunio mewn cydweithrediad agos â'r Prif Gwnstabl ac mae'n nodi ein gweledigaeth ar gyfer plismona yn Ne Cymru. Mae'n parhau i roi pwyslais clir ar ymyrryd yn gynnar a chymryd camau prydlon a chadarnhaol. Mae'r Cynllun yn nodi sut y byddwn yn delio â throsedd a niwed, fel trais yn erbyn menywod, cam-drin domestig a thrais rhywiol, troseddau wedi'u galluogi gan y rhyngrwyd, camfanteisio'n rhywiol ar blant a chamfanteisio ar y rheini sydd fwyaf agored i niwed.

Rydym yn croesawu ymrwymiad cenedlaethol y Llywodraeth i recriwtio Swyddogion yr Heddlu newydd, ond bydd yn golygu y bydd cyfran uchel o’r gweithlu bellach yn newydd i’r gwasanaeth, a ni wna unrhyw beth i wneud iawn am y traean a mwy a gollwyd o Grant yr Heddlu o’r Swyddfa Gartref ers 2012.

Heblaw am y cyllid ar gyfer swyddogion newydd, roedd Grant yr Heddlu ar gyfer 2024/25 yn setliad arian gwastad arall, heb roi fawr ddim ystyriaeth i chwyddiant na chostau eraill. Mae bwlch cyllido o £16.6 miliwn yng nghyllideb Heddlu De Cymru ar ôl cael £9 miliwn o gynilion eisoes wedi’u rhoi yn y gyllideb. Roeddem yn arfer cael £3 miliwn y flwyddyn fel grant tuag at brosiectau cyfalaf, ond mae hynny wedi dirwyn i ben, a rhaid cyllido'r holl wariant cyfalaf gan ddefnyddio cyllid refeniw mewnol yn gyfan gwbwl. Rydym hefyd dan anfantais o beidio â chael £1 miliwn yn flynyddol ar gyfer costau hyfforddiant, o’i gymharu â Heddluoedd yn Lloegr.

Mae'n rhaid i'r praesept gwmpasu'r bylchau hyn, ar ben y £72 miliwn o arbedion cyfunol (toriadau) y llwyddwyd i'w cyflawni ers 2010.Y canlyniad, o ystyried yr holl heriau hyn, yw cynnydd ym Mhraesept yr Heddlu o £28.20 y flwyddyn (£2.35 y mis) ar gyfer eiddo Band D (mae ein praesept bellach wedi cyrraedd y cyfartaledd yng Nghymru bellach), ond bydd y rhan fwyaf o bobl yn talu llawer llai na hyn. Mae Comisiynydd yr Heddlu a Throseddu De Cymru wedi pennu'r dreth gyngor ar £352.67 ar gyfer eiddo Band D, gan gyfrannu £180.3 miliwn at y gyllideb o £387m ar gyfer gwasanaeth heddlu 24 awr, saith diwrnod yr wythnos. 

Er gwaethaf yr heriau ariannol, rydym wedi gwella perfformiad yn gyson ac wedi lleihau agweddau ar droseddu a niwed, gan ddarparu bron £1biliwn o fudd cymdeithasol ac economaidd i bobl De Cymru dros y degawd diwethaf. Mae ein perfformiad wedi cael ei gydnabod gan Arolygiaeth Cwnstabliaeth Ei Fawrhydi hefyd:

“De Cymru sydd fwyaf gweledol o blith y 43 o gwnstablaethau ac mae yn y safle cyntaf o ran cyflawni'r canlyniadau cadarnhaol gorau yn y wlad ar gyfer trais gydag anaf ac ar weithredu yn erbyn troseddau rhywiol.”​​

Y Comisiynydd sy'n gyfrifol am gynrychioli'r gymuned a gweithio gyda'r Prif Gwnstabl i ddarparu gwasanaeth heddlu effeithiol yn Ne Cymru.

Gallwch gysylltu â'r Comisiynydd mewn sawl ffordd:

Ty Morgannwg, Pencadlys yr Heddlu, Pen-y-bont ar Ogwr, CF31 3SU

Os bydd gennych unrhyw gwestiynau ariannol ynglŷn â'r wybodaeth ar y daflen hon, ffoniwch 01656 869299.